Kişisel görüşler, düşünceler ve deneyimler. Her şeyin dönüştüğü bir çağda söyleyecek bir şeyim var.
Kültürü anlatmak isterseniz yaşadığınız toplumu betimlersiniz.
Herkes gibi sizde doğduğunuz yerin yaşam biçimi, düşünce yapısı ve geleneklerini taşırsınız. Sonrasında geçmişin size aktardığını yaşadıklarınızla harmanlayıp geleceğe aktarırsınız.
Mesela Anadolu’da yaşıyorsanız, sizden önce de birçok medeniyetin bu coğrafyada yaşamış olduğunu bilirsiniz. Bu topraklarda Sümerler, Hititler, Lidya gibi devletler var olmuştur. Felsefe’nin beşiği İyonya bu topraklara aittir. Dünyanın en önemli medeniyeti Mezopotamya, burada doğmuştur.
Burada yaşayanlar Mısır’dan, Çin’den ve Hint medeniyetlerinden etkilenmiştir. Bu bağlamda kültürünüzü tanımak, kültürlü olmak, geçmişi anlamak demektir.
Siz, daha bir çok uygarlığın bugünlere kadar gelen düşüncelerinin ve geleneklerinin sonucusunuz. Bu sebeple hayat biçiminiz ve düşünce yapınız sizden öncekilerin izini taşır. Sonuç olarak yaşadığınız kültür sizin kimliğinizdir.
Kültürlü insan, sahip olduğu değerlerin oluşmasında başka kültürlerin olduğunu kabul eder ve onu anlamak ister. Kadim zamanlardan gelen düşünceler ve duygular kendini müzikle, yazıyla ve resimle bugüne taşır. Sizde bunları dinleyerek, okuyarak ve görerek anlamaya çalışırsınız.
Bir müziği dinlediğinizde, kitap okuduğunuzda ya da bir temsil izlediğinizde başka kültürden biriyle konuşursunuz. Bu faaliyetinizin sonucunda farklı bir bakış açısı kazanır ve başka bir yolculuğa çıkarsınız. Böylece herkesin bakıp göremediğini yakalama başarısını gösterirsiniz.
Zihniniz genişledikçe bayağılıktan kurtulursunuz. Bunun sonucunda yarattığınız zenginliğin sizden beklediği bir şey vardır. Bir ilerleme yaşamak için ince fikirlere, karşınızdakini dinlemeye ve anlamaya ihtiyacınız vardır. Bu anlamda anlama yetinizi sanatla, okuyarak ve tartışarak geliştirebilirsiniz. Bu, zihninizin bant genişliğini arttırır.
İlerleme, düşünce üzerinden olur. Önce algılar ve hayal edersiniz. Hayal gücünüz zenginse algıladığınız nesneye daha fazla anlam katar sonuçta farklı şeyler üretirsiniz. Düşüncelerin gelişmesi kültürel faaliyetlerle olur. Nitelikli bir zenginlik ve kültür, birbirine paralel gelişir.
Ben Oğuz Atay’ı ilk kez okuyorum Olric. Geç kaldınız efendimiz. Peki onu unuttuğum için bana kızmış mıdır? Hatırladığınız için size teşekkür ederdi… Tıpkı Selim’in, onu dirilten Turgut’a sessizce teşekkür ettiği gibi. Bu satırları okurken Atay’ın asla unutulmayacak bir yazar olduğunu anlıyorum. Çünkü bilinç zamanla değişirken, yalnızlık kalıcılığını koruyor. Ancak zaman ve bilincin karmaşık etkileşimini bazı yazarlar … Devamını oku
İlişkilerimizi düzenleyen sosyal hayatı anlamak, taklit ettiği doğayı kavramaktan geçiyor. Peki, iki boyutlu düşünmekte bile zorlanan zihnimiz, belki de onlarca boyutu olan doğayı nasıl anlayabilir? Doğa, bunun cevabını kendi işleyişindeki zıtlıkların uyumuyla veriyor. Doğa, zıtlıkların uyumuyla var olur. Sıcak soğuğu, aydınlık karanlığı, barış savaşı anlamlı kılar. Tıpkı beyazın siyahla, siyahın beyazla tamamlandığı gibi. Bu evrensel … Devamını oku
Edebiyat, herkesin kendi dünyasında farklı yankılar uyandırsa da, hepimize ortak bir dil, ortak bir düşünme biçimi sunar. Edebiyat, dünyayı farklı perspektiflerden görmemize ve daha derin bir anlayışa sahip olmamıza yardımcı olur. Her kitap okuyuşumdan sonra beni sarmalayan manevi dünyamın daha da genişlediğini hissediyorum. Hepimizin ihtiyacı olan estetik fikir ve geniş bakış açısını edebiyat okuyarak kazandığımı … Devamını oku
“Doğanın kanunlarıyla tutarlıysa, hiçbir şey gerçek olamayacak kadar mükemmel değildir.” -Michael Faraday Telepati, zihinsel bir faaliyettir. Bir bireyin zihnindeki düşünce, duygu veya imajın, başka bir bireyin zihnine doğrudan, fiziksel bir ortam gerektirmeden aktarılmasıdır. Bu sürecin nasıl gerçekleştiği hala büyük bir gizem ancak doğa cansızlıktan yaşam üretebiliyorsa düşüncelerle iletişim kurmanın da doğada karşılığı olmalı. Bunu daha … Devamını oku
Cinsiyet ayrımcılığı, geçmişte oluşan yapının çok katı olmasından ileri geliyor. Sinema dahil hayatımıza etki eden tüm kurumlar erkek egemen bir dünyanın yansıması. Bu da bütün kurumların ve yasaların erkek bakış açısıyla düzenlenmesine, hemen her konuda farkın erkekler lehine olmasına yol açıyor. Teknolojinin artan bilgiye kolaylıkla ulaşılması, bu yapıyı yavaş yavaş çözüyor ama bu süreç yine … Devamını oku
Hayatın anlamını onu deneyimleyerek kavrarız. Acılarımız ve sevinçlerimiz bize özgüdür ve yaşadıklarımızdan hayatımızı anlamlı kılan öznel sonuçlar çıkarırız. Bunun yanında başkalarının deneyimleri de bize yol gösterir. Bu, tanıdığımız biri olabileceği gibi bir roman kahramanı da olabilir. Edebiyat, hayatımızda benzerleriyle karşılaşabileceğimiz insanların tecrübelerini bize aktarır. Klasik eserler, yaşadığımız sürece eskimeyen ve güncelliğini koruyan değerleri bize hatırlatmaya … Devamını oku
Teknoloji, yaşadığımız dünyayı dönüştürürken, onu her yönüyle dönüştürüyor. Yeni çağ, düzenin açıklarından beslenen organize suç örgütleri için de yeni fırsatlar yaratıyor. Öylesine ki çevrimiçi suç olgusu, yüzyılın başında World Wide Web’in yükselişe geçmesiyle bir patlama yaşadı. Bugün yer altı dünyası yeni bir biçim kazanıyor. Siber kartellerin ortaya çıkmasıyla siber mafya ve dijital mafya kavramlarıyla tanışıyoruz. … Devamını oku
Bir rafine zevk ya da güzel bir yemek gibi yaşam tarzını belli eden her eylemin içinde, onu tamamlayan bir ritüel vardır. Bir yemeği daha iştah açıcı yapmak için sunumu zenginleştirmek tek başına yetmez. Mekanın ortamı, hijyen ve hoş bir sohbet de yemeğin süresini uzatan etkenlerdir. Onlar olmadan bize haz vermesini beklediğimiz bir akşam yemeği yavan … Devamını oku
Hayallerimizden bahsederken genellikle düşüncelerimizi anlatırız. Hedeflerle hayallerimizi birbirine karıştırırız. Halbuki hayal, adı üstünde, imkansız görünendir. Binbir Gece Masallarında anlatılan öykülerdir. Bir kariyer ya da başka bir hedeften fazlasıdır. Bir yetişkinin hayali ile çocuğunki farklıdır. Hayal kurabilen yetişkinler, çocuksu taraflarını kaybetmeyen insanlardır. Mesela Albert Einstein ve Walt Disney gibi alanlarında devrim yapan insanlar, çocuksu taraflarını kaybetmediklerinden … Devamını oku
Adana Portakal Çiçeği Festivali, ilk olarak 2013 yılında “Nisan’da Adana’da” sloganıyla düzenlendi. Ertesi yıl, Ayşe Arman’ın Portakal Çiçeği Festivali’nin öncüsü Ali Haydar Bozkurt’la yaptığı röportajı okurken, Adana’nın yeni bir uluslararası festivali daha oluyor diye düşünmüştüm. Sonuçta öyle oldu ve Adana beni yanıltmadı. Üstelik Türkiye’de halkın hazırlayıp sahip çıktığı ilk festival oldu. 2013 yılında ilk düzenlendiğinde … Devamını oku
Bugün dijital devrimle hepimiz dönüşüyoruz. Bu dönüşümden her kurum olduğu kadar yaşadığımız iktisadi düzen de etkileniyor. Bir zamanlar her şey kapitalizmin planladığı şekilde gerçekleşirken sanki o da teknoloji devrimiyle biraz seyirci durumuna düşüyor. Yarattığı dijital dünya onun kontrolünden çıkıyor. Artık algoritmalar onun yerine karar vermeye başlıyor. Peki kapitalizmin yeni düzende yeri ne olacak? Bu yazıda … Devamını oku
İnsanlar, sevdiği sanatçının konserine gittiğinde eğlenip güzel zaman geçirmek dışında başka bir sorumluluk hissetmez. Buna karşılık sahnede performans gösterenin eğlenmesi, seyircilerin konserden zevk almasına bağlıdır. Bu anlamda sanatçının kitlesini harekete geçirmek gibi ağır bir sorumluluğu vardır. Sanatçı, sahneye çıktığında artık kimse yanında değildir ve binlerce kişi içinde sadece o baskı altındadır. Birlikte çalıştığı insanların ondan … Devamını oku
Her insan hayata başlarken hikayesini de yazmaya başlar. Öyle ki, herkes kendi filminin yönetmeni, senaristi ve oyuncusudur. Bütün hayatınız boyunca tek kişilik bir sinema filmi çekersiniz. Çevreniz hem yardımcı oyuncu hem de izleyenlerinizdir. Aynı şeyi siz de diğer insanların sinema filmini izleyerek yaparsınız. Herkes birbirinin seyircisi ve kendi hikayesinin anlatıcısıdır. Sinema ve hikaye anlatımı, birbirini … Devamını oku
Bir ülkede zenginlik kolay elde ediliyorsa lümpenlik yaygınlaşıyor demektir. İnsanların zenginliğe nasıl ulaştığı da önemlidir. Bazı ülkelerde girişimciler, kurumsallaşan serbest rekabet kurallarının yarattığı adil bir ortamda işlerini büyütürler. Bazılarında da siyasete yakın olmak zenginleşmek için yeterlidir. Özellikle bizim gibi, henüz 100 yaşında olan ve sermaye birikimini daha çok devletin teşviğiyle tamamlamış genç bir cumhuriyette bu … Devamını oku
Dünyada yaklaşık 7000 tane yaşayan dil olduğu tahmin ediliyor. Bu durumda bir duygunuzu ifade etmek için 7000 tane aynı anlama gelen sözcüğü kullanabilirsiniz. Eğer müzik, ortak duyguları ifade eden evrensel bir dilse, 7000 sözcüğün anlatmak istediği duyguyu tek bir melodiyle ifade edebilirsiniz. Müzik bir dildir. İnsanlar, müziği karanlıkta bir fili tarif eder gibi tanımlar. Zihnimizde … Devamını oku