Kişisel görüşler, düşünceler ve deneyimler. Her şeyin dönüştüğü bir çağda söyleyecek bir şeyim var.
20.yy’da gelişmesini hızlandıran teknoloji, son çeyrek yüzyılda öyle bir ivme kazandı ki bizde zaman kavramını değiştirdi. Mesela 1980’lerde akıllı telefon kavramını bilmiyorduk. 2000’lerin başında tarif ederek aklımızda bir şeyler oluşturabiliyorduk. Bugün akıllı telefonumuz olmasa günlük hayatımızı sürdüremeyiz.
Bugün internetin olmadığı bir dünya yaşadığımız gerçeğe aykırıdır. Aynı şekilde 2023’ün başında bize uzak görünen yapay zekayla bugün arkadaşımız gibi konuşabiliyoruz.
Teknoloji alt devrimler ile dalga dalga ilerlerken bilincimizi de gelen yeniliklere hemen adapte olacak şekilde geliştiriyor. Her gelen yeniliğe daha az şaşırıyoruz. Bize son teknoloji olarak sunulan, yakın zamanda eski versiyon oluyor. Yeni ve eski arasındaki zaman farkı bir türlü uzamadığı için bilgi geometrik olarak büyümeye devam ediyor.
Bilgi miktarı o kadar çoğaldı ve ona ulaşmak o kadar kolaylaştı ki yaşadığımız dünyadan ayrı bir sanal dünya yarattık. Öyle ki yavaş yavaş taşınmaya da başladık.
Ortaya çıkan bilgiyi organize etmek işini bugün yapay zekaya devrettik. Gücün artık bilgide olduğunu düşünürsek hakimiyetin nereye kaydığı hakkında da bir fikrimiz olur.
Bunun yanında teknolojinin kendini yenileme hızını düşündüğümüzde yakın gelecekte nerede olacağımız hakkında bir tahmin yapmak da güçleşiyor. Sanki bir ışık demetine binmişiz gibi kaderimize doğru yol alıyoruz.
Yaşadığımız çağ, sınırsız hayal kurma fırsatını bize tanıyor çünkü insan zihninin tüm kilitleri kırılmış durumda. Yani Pandora’nın kutusu açıldı.
Yapay Zeka, Kendi Teoremini İspatlarsa İnsanın Yeri Ne Olur? Dünyamız, uçsuz bucaksız evrende bir noktadan daha küçük. Bu bilgi, düşüncelerimizi en büyükten küçüğe doğru ölçeklendirmemize neden oluyor. Zihnimiz, tümdengelim metoduyla evreni modelliyor. Önce bütünü hayal ediyor, sonra da küçük adımlarla ona ulaşacak bir köprü kurmaya çalışıyoruz. Bu kaosu anlama yolculuğumuzda bizim için en iyi pusula … Devamını oku
Teknolojik yenilikler birbirini kovaladıkça, insanın hayal gücünün sınırları da bir o kadar genişliyor. Yaşadığımız çağda, dünün “imkânsız” kabul edilen fenomenlerinin varlığını artık daha net hissedebiliyoruz. Düşünce üretmekte bir sıkıntı çekmiyoruz. Asıl mesele, zihnimizdeki bu düşünce selini basit ve hızlı bir şekilde somutlaştırıp aktarabilmekte yatıyor. Bu düşünce, son zamanlarda beni her zamankinden daha fazla meşgul ediyordu. … Devamını oku
Geliştirdiğimiz teknolojiler sadece konforumuzu artırmıyor, bizi nasıl bir geleceğin beklediğini gösteren ipuçlarını da veriyor. Geleceği belirginleştirmek, bu ipuçlarının geldiği kökleri daha iyi kavrayabilmemize bağlı. İşin doğrusu, kırılma anları yaşadığımız bu zamanları anlamak, insanlık tarihinin bir muhasebesini yapmadan başarabileceğimiz bir şey değil. Gerçekten de olağanüstü bir dönemden geçiyoruz. Bugün ulaştığımız son teknolojiler, insanlığın bilinmezliklerle dolu zamanlarda … Devamını oku
Bugün dünyada derin bir gelir adaletsizliği yaşanıyor. Dünya’nın çehresini değiştiren teknolojik ve endüstriyel devrimler, genel refah ve verimliliği artırsa da, bu sadece belirli bölgelerde yoğunlaşıyor. Özellikle kuzey ve güney yarımküreler arasındaki uçurum, refah getirdiği iddia edilen bu devrimlerle daha da derinleşiyor. Dünya zenginliğinden alacağınız pay, yeteneklerinizden ve eğitiminizden ziyade, büyük ölçüde yaşadığınız ülkeye göre değişiyor. … Devamını oku
Yapay zeka, bir ülkenin refahını ve anlam dünyasını genişlettiği kadar güvenliğinin başladığı sınırları da ileriye taşıyor. Ülkeler, güvenliklerini tamamen YZ’nin merkezde olduğu yeni bir konsepte göre uyarlıyorlar. Bu konsepte göre güvenlik, fiziki sınırlar önemli olmakla birlikte insanın zihnindekini korumaktan başlıyor. İşin doğrusu eşsiz birer veri olan her bireyin ürettiği değer, stratejik sınır hattı haline geliyor. … Devamını oku
Hepimizin bir öz değeri var ve tanındıkça bu öz değerimiz artıyor. Daha çok insan tarafından tanınmayı kitlelere ulaşacak bir basamak olarak görüyoruz. Ancak kitleye ulaşmak bizim için yeterli olmuyor. Yaşadığımız zamanın ötesine uzanarak gelecek kuşakların da bizi tanımasını istiyoruz. Ne var ki bunu başarmak, büyük hayalleri gerçeğe dönüştürerek oluyor. Her büyük hayal de geçmişin izlerini … Devamını oku
İnsan, Aden’den kovulmasından bu yana yeniden oraya dönmenin hayallerini kurdu. İnsanın dünyaya atıldıktan sonra yaptığı atılımlar ve gösterdiği cesaret büyük ihtimalle Tanrı’yı da şaşırtmış olmalı. Bu dünyada ne kadar süre var olacağımızı bilemeyiz ama bırakacağımız hikaye “bir zamanlar insan vardı denilecek” türden. Bizim hikayemiz, ürettiğimiz teknolojilerin bizi dönüştürmesi sonucu yarattığımız farklı hikayelerden oluşuyor. Her teknoloji … Devamını oku
World Wide Web’in Google, Facebook ve gezindiğimiz internet sitelerinden ibaret olduğunu mu düşünüyorsunuz? Arama çubuğuna yazdığınız her sorgunun cevabı var mı sizce? Eğer böyle düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Web’in çok şeffaf olmadığını, aksine çok karanlık bir tarafının olduğunu bilmelisiniz. Biz, tüm internetin sadece yüzeyinde görünen Yüzeysel Web’i biliyoruz. Oysa ana gövde olan Deep Web ve girilmesi çok … Devamını oku
Teknolojinin dünyaya yeni bir çehre kazandırdığından neredeyse her yazı ve yayınımda bahsediyorum. Bunu yapıyorum çünkü değişen algılarımız eskisinden daha farklı bir dünyaya bakmamıza sebep oluyor. Teknolojiyle çevremiz değiştikçe zihnimize yeni veriler akıyor. Kadın erkek eşitliğinden iş hayatına kadar tüm ön kabüllerimiz geçerliliğini yitiriyor ve hızla yenilerini kazanıyoruz. Aksi düşünülse de etkimizin giderek azaldığı bir dönüşümü … Devamını oku
Yazıyı Zihin Karmaşası’nda dinleyin İnternet gibi bir teknolojiyi yaratmamıza sebep olan nedir? Bugün hayatımızı şekillendiren, sonradan devrime dönüşen teknolojileri üretmemize hangi saikler sebep oluyor? Bunu daha iyi anlamak için konuya biraz insandan konuşarak başlayalım. Onu motive eden hayallerden, tutkulardan ve korkulardan kısaca bahsedelim. İnternet soğuk savaşta bir tehdit algısıyla başlayan bir düşünce devrimidir aslında. Bizim … Devamını oku
İnsandan önce de dünyada hayat vardı ama hiçbir canlı dünyayı daha akıllı yapacak yeteneği geliştiremedi. Dünya verili bir düzen. Ancak insan hariç hiçbir canlı, hayatta kalmak için ihtiyaç duyduğu veriden fazlasını kullanamaz. Yalnızca insan beyni, veriyi anlamlandıran ve örüntü kurabilen bir bilgisayımsal yapıya sahiptir. İnsan beyni, sayıları hikayeleştirerek tüm kilitlerini kırarken tarihinde yarattığından daha fazla … Devamını oku
Çok uzun geçmişte değil, 2000’li yılların başlarında az boyutlu bir dünyada yaşardık. Temas ettiğimiz nesne sayısı azdı. Az insan, az makine daha doğrusu, bugünle kıyasladığımızda daha az bilgiyle etkileşim içindeydik. Bir iş yapmak istediğimizde çok az seçeneğimiz olurdu ve az veriyle uğraşırdık. Sokağa çıktığımızda yanımızdan geçen insanlar dışında etki alanımızda çok kimse olmazdı. Etkilendiğimiz en … Devamını oku
Yapay zekayı tanımlamak, yaşamı tanımlamak kadar zor bir olay. Soru basit fakat cevabı karmaşık ve ucu açık. Hayatı ne kadar tanımlamak istesek de bir bakteriyle başlayan yaşam hakkında bildiklerimiz, yapay zekada olduğu gibi en sonunda bir karanlığa çıkar. Her başlangıcın içinde biraz karanlık vardır. 1950’de Alan Turing, bir makinenin düşünebileceğini söylediğinde bu fikir onda bir … Devamını oku
Hayallerimizden bahsederken genellikle düşüncelerimizi anlatırız. Hedeflerle hayallerimizi birbirine karıştırırız. Halbuki hayal, adı üstünde, imkansız görünendir. Binbir Gece Masallarında anlatılan öykülerdir. Bir kariyer ya da başka bir hedeften fazlasıdır. Bir yetişkinin hayali ile çocuğunki farklıdır. Hayal kurabilen yetişkinler, çocuksu taraflarını kaybetmeyen insanlardır. Mesela Albert Einstein ve Walt Disney gibi alanlarında devrim yapan insanlar, çocuksu taraflarını kaybetmediklerinden … Devamını oku
Teknoloji üreten ve ona hakim olan, eşitsizlikteki dengeyi her zaman kendi lehine çevirmeyi başarmış. Mesela insan, teknoloji üreterek diğer türler üzerinde egemenlik kurmuştur. Aynı şekilde teknoloji, ülkeler arası olduğu kadar cinsiyetler arasında da eşitsizliğin belirleyicisi olmuş. Bugün zaman, kadınlar lehine aksa da değişim belirsizliğini koruyor. Sonuçta hâlâ bir erkek dünyasında yaşıyoruz. Kadınlar ne kadar eşit … Devamını oku