Özgür İrade mi Seçme Özgürlüğü mü?

İhtimaller dünyasında insan

Özgür İrade: İnsan Var Oldukça Sürecek Tartışma Bu yazıyı Mark Twain’in ‘İnsan Nedir?’ hikayesinden esinlenerek yazdım. Özgür irade felsefenin, nörobilimin ve hatta dinin yüzyıllardır tartıştığı en derin ve zor sorulardan biri. Her şeyin nedensel bir bağlantı zincirinde ilerlediğini söyleyenler, belirlenmemiş hiçbir şeyin olmadığını savunurlar. Evrendeki her şeyin, insan eylemleri de dahil olmak üzere, önceki olayların … Devamını oku

Ölüm Yaşamı Sınırlayabilir mi?

Ölüm bir son olmayabilir.

Edgar Allan Poe’dan Einsten’a, Proust’tan Nolan’a Ölüm Sonrası Yaşam Arayışımızın Hikayesi “Hayatı ölümden ayıran sınır belli belirsizdir. Birinin nerede bittiği diğerinin nerede başladığını kim bilebilir?“ Bu sözler, Edgar Allan Poe’nın bir katalepsi hastasının korkularını anlatan ‘Diri Diri Gömülmek’ öyküsüne ait. Bu öyküsünde Poe, insanın bütün yaşam fonksiyonlarının durduğu ama hayatın askıda kaldığı geçici bir duraklamada … Devamını oku

Bir Düşünce Deneyi: Dünya Bir Bilgisayar mı?

Dünya kuantum bilgisayar mı?

Kendime sorduğum çok basit soruların beni başka biri yaptığını artık daha net görebiliyorum. Tüm insanlığın küçük bir örneği olarak ben de türümüzün kaderini belirleyen soruların benzerlerini kendime sorarak hayallerimin insanlıkla paralel gittiğini anlayabiliyorum. İnsanlık tarihinde eşik atladığımız dönemler, hep kritik soruları sorduğumuz zamanlara denk gelmiş. Zihnimizde yarattığımız aydınlanmayı yaşadığımız dünyaya yansıttıkça eksik kalan şeyin de … Devamını oku

Kozmik Yalnızlık: Fermi Paradoksu ve Dünya Dışı Yaşam Arayışı

Fermi paradksu, kozmik yalnızlık

Devasa bir evrenin, çok küçük bir bölgesinde yaşıyoruz. İçinde bulunduğumuz Samanyolu, evrendeki yüz milyarlarca galaksiden sadece bir tanesi. Sadece Samanyolu’nda yaklaşık 400 milyar gezegenin olduğu tahmin ediliyor. Bunların arasında 50 milyara yakın güneş benzeri yıldız bulunuyor ve bunun 10 milyar kadarının etrafında ortalama 5 gezegen var. Bu büyüklüğü evrene yansıttığımızda, trilyonlarca yıldız ve gezegenden oluşan … Devamını oku

Hayatın anlamı zamanda gizli.

Zaman ve hayat

Zaman, sonsuz sayıda ardışık anın birleşmesinden meydana gelir. Geçmişten gelip şimdiyi atlayarak geleceğe uzanır. Tanımı, Tanrı gibi insanın sezgilerine bırakılan bir şeydir. Biz, şimdiyi yaşadığımızı düşünürüz ama an itibariyle geçmişi yaşarız. Bu anlamda şimdiyi yaşamak, bir gölgeyi kovalamak gibidir. Zamandan daha eski bir şey bilmiyoruz. Hatırlamadığımız bir zamanın içinden gelerek ölümlü bir hayata doğarız. Zaman, … Devamını oku

Yıldızlar, Bize Nereden Geldiğimizle İlgili Bir Şeyler Söylüyor

Yıldızlar nasıl doğar

Sevdiğimiz birini düşündüğümüzde ya da onu gördüğümüzde içimizde nasıl iyi şeyler uyanırsa yıldızlara baktığımızda da benzer duyguları yaşarız. Mesela çocuğumuza baktığımız zaman içimizde güzel şeyler uyanır çünkü bizim bir parçamızdır. Gökyüzüne baktığımız zaman bizden bir parça taşıyan yıldızlar da bizde romantik duygular uyandırır. Yıldızları bir insan gibi hayal eder ve bize göz kırptığını düşünürüz. Yıldızlar, … Devamını oku