Mastodon

Don Kişot: Hayatı Bitirmeden Önce Okunması Gereken Bir Kitap

Don Kişot ve Sancho Panza

Hayatın anlamını onu deneyimleyerek kavrarız. Acılarımız ve sevinçlerimiz bize özgüdür ve yaşadıklarımızdan hayatımızı anlamlı kılan öznel sonuçlar çıkarırız. Bunun yanında başkalarının deneyimleri de bize yol gösterir. Bu, tanıdığımız biri olabileceği gibi bir roman kahramanı da olabilir. Edebiyat, hayatımızda benzerleriyle karşılaşabileceğimiz insanların tecrübelerini bize aktarır. Klasik eserler, yaşadığımız sürece eskimeyen ve güncelliğini koruyan değerleri bize hatırlatmaya … Devamını oku

Sürdürülebilirlik: Doğaya Daha Geniş Bir Bakış Açısıyla Bakmak

Ağaçlar ve rüzgar gülü, doğa ve sürdürülebilirlik

Not: 05 Mayıs 2024 tarihinde bu sitede İngilizce yayımlanan yazının Türkçe çevirisidir. Orijinal versiyona buradan ulaşabilirsiniz. Sürdürülebilirlik kavramıyla aklımıza genelde iklim gelir. Oysa doğayı tahrip ettikçe, iklim krizini derinleştiren yeni sorunlar yaratıyoruz. Öyle ki, iklim sorununu çözmek, onun sebep olduğu diğer sorunların çözümüne bağlı kalıyor. İklim sorununun yol açtığı diğer sorunları çözmek için enerjimizi harcadıkça … Devamını oku

Yeni Dünya Düzeni, Bir Soğuk Savaşa Daha İzin Vermiyor.

Nükleer savaş düğmesine basmaya çok yakınız

Bugün dünyadaki siyasi ortam hiç olmadığı kadar gergin. Üstelik yaşadığımız bu gerginlik, soğuk savaş zamanında yaşadığımızdan daha tehlikeli. Bunun sebebi, nükleer silaha sahip olan ülkelerin çoğalması. Üstelik eldeki nükleer başlıklar eskisinden çok daha güçlü. Nükleer silahların dağılımını denetleyen BM’nin etkisini kaybetmesi de bir nükleer savaş tehlikesini masada tutuyor. Soğuk savaşın bitmesiyle BM, nükleer silahlanmayı engelleyecek … Devamını oku

Gençleri bu kadar kaygılı yapan nedir?

Gençler endişeli. Yalnız hissediyor

Son yıllarda şiddetli anksiyete yaşayan gençlerin sayısında büyük bir artış gözlemleniyor. Bunun muhtelif sebepleri arasında özellikle iki tanesi öne çıkıyor. Birincisi ve bence en önemlisi, teknolojinin hızlı gelişmesiyle kuşaklar arası farkın bir uçuruma dönüşmesi. Bugün sadece mesleki anlamda ve çevreyle etkileşimde değil, aile içi ilişkilerde de teknolojinin etkisini hesaba katmamız lazım. Yalnızlık ve stres, insanın … Devamını oku

Yapay zeka: İnsanın Tanrı’yla Mücadelesinde Şimdilik Son Nokta

Tanrı ve insanın bilek güreşi

4,5 milyar yaşındaki dünyada, egemenliği 165 milyon yıl süren türler oldu. Ancak bir asteroidin dünyaya çarpması, bizim türümüzün de dahil olduğu memelilerin dönemini başlattı. Bu kadar yaşlı dünyamızda, bizim 300 bin yılda geldiğimiz nokta tek kelimeyle olağanüstü. Böyle bir hızlı girişe Tanrı’nın da şaşırıyor olması lazım. 300 bin yılda ürettiğimiz bilgiyle artık bir makineyi konuşturabiliyoruz. … Devamını oku

Mafya’dan Siber Mafya’ya

Takım elbiseli mafya üyeleri, dijitalleşiyor.

Teknoloji, yaşadığımız dünyayı dönüştürürken, onu her yönüyle dönüştürüyor. Yeni çağ, düzenin açıklarından beslenen organize suç örgütleri için de yeni fırsatlar yaratıyor. Öylesine ki çevrimiçi suç olgusu, yüzyılın başında World Wide Web’in yükselişe geçmesiyle bir patlama yaşadı. Bugün yer altı dünyası yeni bir biçim kazanıyor. Siber kartellerin ortaya çıkmasıyla siber mafya ve dijital mafya kavramlarıyla tanışıyoruz. … Devamını oku

Film Müziği: Senaryoda yazılı olmayan diyalog

Film sahnesi, notalarla müzikalleşir

Bir rafine zevk ya da güzel bir yemek gibi yaşam tarzını belli eden her eylemin içinde, onu tamamlayan bir ritüel vardır. Bir yemeği daha iştah açıcı yapmak için sunumu zenginleştirmek tek başına yetmez. Mekanın ortamı, hijyen ve hoş bir sohbet de yemeğin süresini uzatan etkenlerdir. Onlar olmadan bize haz vermesini beklediğimiz bir akşam yemeği yavan … Devamını oku

Oyun, çocuksu hayaller ile sinemayı gençleştiriyor.

Çocukların oyun hayalleri sinemayı dönüştürüyor.

Hayallerimizden bahsederken genellikle düşüncelerimizi anlatırız. Hedeflerle hayallerimizi birbirine karıştırırız. Halbuki hayal, adı üstünde, imkansız görünendir. Binbir Gece Masallarında anlatılan öykülerdir. Bir kariyer ya da başka bir hedeften fazlasıdır. Bir yetişkinin hayali ile çocuğunki farklıdır. Hayal kurabilen yetişkinler, çocuksu taraflarını kaybetmeyen insanlardır. Mesela Albert Einstein ve Walt Disney gibi alanlarında devrim yapan insanlar, çocuksu taraflarını kaybetmediklerinden … Devamını oku

Kadın hareketinin başarısı, erkeklerin ömrünü uzatabilir.

Erkekler koşuyor. Yaşam süresi uzuyor

Bir kabın içine döktüğümüz su, o kabın şeklini alır. Doğa da bir kabın içindeki su gibi, koşullar değiştikçe çevreye uyum sağlayacak esnekliği gösterir. Bunu, matematikte bir eşitlik denklemine benzetebiliriz. Eşitliği sağlamak için her iki tarafı birbirine denkleştirmeye çalışırız. Enerjinin sabit olduğu bir evrende doğa, dengeyi kendine özgü bir matematik ile yeniden kurar. Her şeyin birbirine … Devamını oku

Teknolojinin evrimi, bizi eşitsizliğin olmadığı bir dünyaya taşıyabilir.

insan-makine satrancı

Teknoloji üreten ve ona hakim olan, eşitsizlikteki dengeyi her zaman kendi lehine çevirmeyi başarmış. Mesela insan, teknoloji üreterek diğer türler üzerinde egemenlik kurmuştur. Aynı şekilde teknoloji, ülkeler arası olduğu kadar cinsiyetler arasında da eşitsizliğin belirleyicisi olmuş. Bugün zaman, kadınlar lehine aksa da değişim belirsizliğini koruyor. Sonuçta hâlâ bir erkek dünyasında yaşıyoruz. Kadınlar ne kadar eşit … Devamını oku

Demokrasi, Yurttaş Gazetecilik ile Güçleniyor.

İnsanlar sosyal medyadan haber üretiyor.

Bazı değerlerin ne kadar önemli olduğunu anlamamız için bize onu hatırlatacak bir kötülüğün olması gerekir. Maalesef insan doğası kötüyü deneyimlemeden iyiyi kavrayamaz. Mesela ırkçılık, insan haklarının değerini bize hatırlatır. Aynı şekilde nükleer silahların tehlikesini, Hiroşima’ya bakıp daha iyi anlarız. İnsanların birbirine bağlandığı ve tehlikenin boyutlarının çoğaldığı bir çağda da demokrasinin erdemini görmemek mümkün değil. Eğer … Devamını oku

İş insanları sosyal sorumluluk yapmasın, vergi versin.

İş adamı insanları kandırıyor ve parayı tutarak vergi vermiyor

İş insanları, hiçbir mecburiyetleri olmadığı halde sosyal sorumluluk projeleri yapıyor. Kendilerini bu konuda sorumlu hissetmeleri ve hassas davranmaları erdemli bir davranış. Daron Acemoğlu’nun “Sorun CEO’larda” başlıklı yazısına rastlayana kadar sosyal sorumluluk yapan firmaların böyle davrandığını düşünürdüm. Ancak yazıyı okuyunca konuyu farklı bir bakış açısıyla yeniden değerlendirmem gerektiğini düşündüm. Daron Acemoğlu, artık bir bilim adamından daha … Devamını oku

Sustainability: A New Perspective on a Broader Vision

Sustainability, sun, clear air

Note: You can read the original version of this article from here When we talk about sustainability, the first thing that comes to mind is the environment. However, environmental degradation creates new dimensions that deepen the problem. Ultimately, solving the root problem depends on solving the other problems it causes. As we expend our energy … Devamını oku

Hayatın anlamı zamanda gizli.

Zaman ve hayat

Zaman, sonsuz sayıda ardışık anın birleşmesinden meydana gelir. Geçmişten gelip şimdiyi atlayarak geleceğe uzanır. Tanımı, Tanrı gibi insanın sezgilerine bırakılan bir şeydir. Biz, şimdiyi yaşadığımızı düşünürüz ama an itibariyle geçmişi yaşarız. Bu anlamda şimdiyi yaşamak, bir gölgeyi kovalamak gibidir. Zamandan daha eski bir şey bilmiyoruz. Hatırlamadığımız bir zamanın içinden gelerek ölümlü bir hayata doğarız. Zaman, … Devamını oku

Siber güvenlik: Çağımızın 1 numaralı sorunu

Siber güvenlik, bilgisyar ve kilit

Teknolojik gelişmeler, yüzyılın başına kadar insanın takip edebileceğinden daha hızlı gelişmedi. İnsanlar, teknolojinin hızına adapte olabilecekleri zamanı, geçen yüz yılın sonuna kadar yakalayabildiler. Ancak 2000’li yıllarla beraber teknoloji devrimi, bırakın sıradan insanı, en büyük teknoloji şirketlerinin dahi uyum sağlamakta zorlandığı bir hızla evrilmeye devam ediyor. Üstelik bu hızın ne zaman istikrara kavuşacağı da belli değil. … Devamını oku